Sint Pannekoek en de held van november

Sint Pannekoek

Gisteren was het Sint Pannekoek (ook wel Sint Pannenkoek, nieuwe spelling).

Deze heugelijke dag wordt voor het eerst genoemd in november van 1986 in een van de strips van Jan, Jans en de kinderen door Jan Kruis. Catootje, de jongste dochter, geeft aan dat ze geen trek heeft in de boontjes die haar moeder voor het avondeten maakt. Opa Tromp vraagt dan welke dag het is, 29 november, en roept dan uit dat het Sint Pannekoek is. Een Rotterdamse traditie, waarbij de moeder pannenkoeken bakt. Het gezin wacht dan, met een pannenkoek op hun hoofd, aan tafel op de heer des huizes en wenst hem “een vrolijke en gezegende Sint Pannekoek” toe. In 2015 breidde Jan Kruis het idee uit met Het evangelie van Sint Pannekoek. Een verhaal dat zich afspeelt in de twaalfde eeuw in een klooster aan de Rotte. Saillant detail is dat de monnik, die toen zijn vijftiende verjaardag vierde, de naam Gerrit droeg, wat natuurlijk de naam is van Opa Tromp.

Wat volgde...

Sint Pannekoek werd daarna omarmt door vele studenten en kerken, waarna het ook in de huiselijke kring en in de restaurants steeds meer geëerd wordt. Vorig jaar vierde men het dertigjarig bestaan van deze dag uitbundig. De feestelijke happening wordt met regelmaat gebruikt om geld in te zamelen voor een goed doel. Het is altijd leuk om het nuttige met het aangename te combineren. Social media is hét medium om elkaar de beste wensen te sturen. De hashtag #sintpannekoek werd in 2015 ruim 250.000 keer genoemd.

Vet hoofd, vette knipoog

Wat ik zo bijzonder vind is dat Jan Kruis iets alledaags als het niet lekker vinden van boontjes weet om te zetten in een jaarlijks terugkerend pannenkoekenfestijn. Met een paar simpele ingrediënten zet hij een duidelijk en grappig verhaal op papier. De geschetste scène is uitermate geschikt voor een strip. Het plaatje van Jans, de kinderen en opa, allen met een pannenkoek op hun hoofd, en het overrompelde gezicht van Jan maakt het geheel af.  

Daarbij is het, naast een vet kapsel van de pannenkoeken op je hoofd, een vette knipoog naar alle ouders, die elke avond weer het eeuwige gevecht “lust ik niet, wil ik niet, getverderrie en jakkes” voeren met hun kroost.

De held van november

Wanneer je met schrijven - zij het strips, korte verhalen of volledige epossen - zoiets kunt bereiken dan heb je het wel gemaakt lijkt mij. Jan Kruis heeft hiervoor geen ingewikkelde strategieën hoeven bedenken of uitgebreide plots hoeven uitschrijven. Hij heeft een simpel terugkerend drama omgezet in een feestelijke bedoening. Met alle narigheid die je tegenwoordig op tv ziet en in de kranten leest vind ik dit een verademing. Een stukje feestelijkheid, gewoon omdat het kan. Een welkom lichtpuntje in een maand die grijs, koud en nat is en waarin eigenlijk niet zoveel gebeurt. In mijn ogen is Jan Kruis de held van november. Want zeg nu zelf, hoeveel mensen kunnen zeggen dat ze een jaarlijkse happening als Sint Pannekoek teweeg hebben gebracht. 

De traditie voortzetten

Op 29 november vier ik dus Sint Pannekoek, met een heerlijke naturel pannenkoek met boter, suiker en stroop. Alvorens ik een hap neem en het zacht romige stukje spons mijn keel in laat glijden herdenk ik Jan Kruis, een man die een stukje geluk de wereld in hielp met zijn stripboeken. Een man die mij als schrijver geleerd heeft dat wanneer je het simpel houdt je iets heel sterks kan neerzetten.

Laten we op Sint Pannekoek allen het glas heffen op de held van november. Laten we ons herinneren dat we van elke dag een feest kunnen maken en dat de kleine dingen in het leven juist de bijzondere zijn. Laten we onze eigen tradities groot maken door het simpel te houden. En laten we vooral onze tradities met elkaar delen en samen er een feestje van maken.

Welke traditie deel jij?